Το «Άξιον εστί» σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας πολιτιστικής ιστορίας. Είναι έργο σταθμός στην ιστορία της (ελληνικής) μουσικής.

Το λαϊκό ορατόριο, σύμφωνα με την ορολογία τού συνθέτη του, γράφτηκε στην Αθήνα καί στο Παρίσι, από την άνοιξη τού 1960 έως τον Δεκέμβριο του 1963.
Η θέληση του Μίκη Θεοδωράκη, ήταν να «παντρέψει» την συμφωνική μουσική, την Βυζαντινή καί την έντεχνη Ελληνική, την οποία ο ίδιος γέννησε με τον «Επιτάφιο».

Αυτό το λαϊκό ορατόριο είναι σίγουρα κάτι παραπάνω από εκείνο που δηλώνει η «ιδιότητά» του, αφού συνδέθηκε άρρηκτα με ορισμένες από τις σημαντικότερες στιγμές της μεταπολεμικής Ελλάδας και για πολλούς θεωρείται η σπουδαιότερη κατάθεση του μεγάλου συνθέτη.

Ηχογραφήθηκε πρώτη φορά το 1964 με την φωνή τού Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον Μάνο Κατράκη, τον Θόδωρο Δημίτριεφ καί την χορωδία της Θάλειας Βυζαντίου. Από τότε έχει ηχογραφηθεί άλλες τρείς φορές (δύο με τον Νταλάρα καί μία με τον Κότσιρα), ενώ έχει παρουσιαστεί σε πολλές εκτελέσεις σε όλον τον κόσμο.